هفت صبح: پخش سریال «تکیه بر باد» از شبکه تهران، بعد از مدت‏ها توانست برگ برنده‏ای برای این شبکه به حساب بیاید و آمار مخاطبان آن را نسبت به قبل یک سرو‌گردن بالا بکشد. افسانه پاکرو، بازیگر نقش عاطفه این سریال، از سال 84 با فیلم «محکومیت بهشت»، به سینما معرفی شد. در طول این سال‌ها با بازی در کارهایی مثل «رسم عاشقی»، «رویای خیس» پوران درخشنده، «محاکمه» ایرج قادری، «زندگی شیرین» قدرت‌الله صلح‌میرزایی، «شیر و عسق» آرش معیریان و سریال «در مسیر زاینده‌رود» حسن فتحی، تا حدی میان مخاطبان شناخته شد. این بازیگر نقش اول «تکیه بر باد» حالا با بازی در نقش دختر حسین تراب‌‌نژاد با بازی فرامرز قریبیان و تازه عروس نادر محسنیان با بازی مهدی فخیم‏زاده، فرصت این را پیدا کرده که خیلی بیشتر از قبل، بازی‏اش را به نمایش بگذارد و شناخته شود. همراه با این بازیگر، ابعاد مختلف سریال، نقش عاطفه و برخی مسائل حاشیه‏ای کار را بررسی می‌کنیم.

زمان شروع تصویربرداری «تکیه بر باد» شنیده می‏شد که قرار است بازیگر دیگری برای نقش عاطفه انتخاب شود. حتی بعدها خبرها اعلام کردند که انگار بخش کوچکی از کار هم با همان بازیگر پیش رفته. چه اتفاقی افتاد که نهایتا این نقش را بازی کردی؟

اتفاقا گزینه اول بازی در این سریال خود من بودم. اولین بار آقای معظمی ‌برای نقش عاطفه، با من تماس گرفت. البته چون نبودم با خواهرم صحبت کرده بود و گفته بود که می‏خواهد یک سریال مناسبتی برای ماه رمضان شبکه تهران بسازد. پیشنهاد کرده بود تا من در آن بازی کنم ولی در آن روزها مشغول بودم و گفتم که نمی‌توانم در کار باشم.

اصلا فکر نمی‌کردی، بعد از «شاید برای شما هم اتفاق بیفتد» قرار باشد معظمی ‌سراغ بازیگرانی مثل قریبیان و فخیم‌زاده برود و از تو هم برای این کار دعوت کند؟!

بعد از مدتی خبر پیش تولید کار را با حضور فخیم‌زاده و قریبیان شنیدم، خیلی ناراحت شدم که نتوانسته بودم در آن کار باشم. می‌دانستم که معظمی ‌اپیزودهای «شاید برای شما هم اتفاق بیفتد» را کارگردانی می‏کرد اما هیچ وقت با او کار نکرده بودم. راستش را بخواهید فکر هم نمی‌کردم که کار و قصه آنقدر جذاب باشد که آقای قریبیان و آقای فخیم‌زاده هر دو با هم حاضر به حضور در کاری مناسبتی و البته با کارگردانی جوان باشند. طبیعتا ناراحت شدم، گفتم حیف شد، به هرحال دیگر گذشته بود. تا اینکه شنیدم معظمی ‌با بازیگر دیگری قرارداد بسته و کارهم شروع شده، مدتی گذشت تا دوباره معظمی ‌با من تماس گرفت. گفت ما کار را شروع کردیم. می‌توانی بیایی؟ قضیه بازیگر قبلی را پرسیدم و گفت به خاطر یکسری مشکلات نمی‏توانند با او کار کنند. واقعا اگر قبل از انتخاب آن بازیگر با من تماس نگرفته بود هیچ وقت کار را قبول نمی‌کردم.

چقدر از سریال با بازیگر قبلی پیش رفته بود؟

راستش موقعی که قرار شد کار را قبول کنم، اصلا نمی‌دانستم بازیگر قبلی جلوی دوربین هم رفته! فکر می‌کردم فقط انتخاب شده، آنها چند روز کار را جلو برده بودند و با ورود من دوباره تعدادی از سکانس‌ها را از اول گرفتیم. برایم خیلی سخت بود که یک دفعه بیایم و سکانس‌های بدون تمرین بگیرم. مخصوصا که سکانس‌های سختی برای روزهای اول انتخاب شده بود.

چقدر فاصله بود از زمانی که فیلمنامه را تحویل گرفتی تا وقتی رفتی جلوی دوربین؟

باورت نمی‏شود اگر بگویم روزی که قرار گذاشتیم، صحبت کردیم و فیلمنامه را گرفتم، فردایش رفتم جلوی دوربین! فقط خوشبختانه آقای فخیم‌زاده، چون نقش مرا در «در مسیر زاینده رود» دیده بود، نسبت به اینکه می‏توانم نقش یک دختر شهرستانی را در بیاورم تا حدی مطمئن بود.

فکر می‌کنی خود آقای معظمی ‌هم به خاطر خوب در آوردن همان نقش دختر روستایی «در مسیر زاینده رود» برای این نقش تو را انتخاب کرد؟

فکر نمی‌کنم چون آقای معظمی ‌قبلا برای کارهای دیگر هم با من تماس گرفته بود. مسئله جالب اینجاست که من 9 سال پیش در «محکومین بهشت» به عنوان اولین کار در نقش دختری 15 ساله بازی کردم که از شهرستان به تهران می‏آید و یکسری اتفاق‌ها برایش می‏افتد. بعد از آن، سریال «رسم عاشقی» را با سعید سلطانی کار کردم. در آنجا هم دختری بودم که از شهرستان به تهران آورده می‏شود.

بعد از گذشت تقریبا نیمی ‌از سریال «تکیه بر باد»، خودت چه تعریفی از نقش «عاطفه» داری؟

عاطفه، دختری است که نمونه‏اش را زیاد می‏شود در جامعه پیدا کرد. فکر می‌کنم یک آدم معمولی است با بلندپروازی‌ها و فکرهایی که در سرش دارد؛ فکرهایی که خیلی جاها برخلاف تفکر خانواده‌اش است.

فکر می‌کنی در واقعیت چقدر ممکن است دختری مثل عاطفه که در خانواده سطح بالایی از نظر فرهنگی زندگی می‌کند، پدرش دادستان و برادری پزشک دارد و وضع زندگی‌شان هم زیاد بد نیست، چنین طرز تفکری داشته باشد؟ تا جایی که برای پر کردن کمبودهای مالی و پیشرفت به سمت فردی هم سن و سال پدرش کشیده شود؟ ضمن اینکه عاطفه، زمانی با این طرز تفکر پیش می‏رود که هنوز از مسئله فرزندخواندگی، اطلاعی نداشته!

اینها خانواده متوسط رو به بالایی هستند. پدرش دادستان است، مادرش مدیر مدرسه و برادرش پزشک. همه اینها نشان می‌دهد که خانواده عاطفه، از نظر پایگاه اجتماعی، در طبقات سطح بالای جامعه قرار دارند. ولی خانواده قانع و ساده‌ای هستند. حالا این دختر برخلاف خانواده‌اش از آن جامعه بیرون می‌آید و وارد تهران می‌شود. بعد با چیزهایی مواجه می‌شود که هیچ وقت در خانواده‏اش به آنها بر نخورده.

فکر نمی‌کنی روند جدا شدن عاطفه از خانواده تا ورودش به دفتر محسنیان و تصمیم گرفتنش برای ازدواج با او یک مقدار زود اتفاق افتاد؟

مسئله اینجاست که عاطفه الان دانشجوی سال آخر است و فکر می‌کنم چهار سالی حتما در تهران زندگی کرده. اتفاقا یکی، دو بار هم به این مسئله اشاره شده ترم آخر است یا اینکه فقط دو ماه از درسش مانده، درواقع این عاطفه است که مدام خیال می‌کند دارد محسنیان را خیلی زود به عنوان پلی برای رسیدن به خواسته‏هایش گول می‌زند. درحالی که کاملا برعکس است.

اما با این حال خود عاطفه معتقد است که دارد پیشرفت می‌کند!

شرایط طوری چیده شده تا بیننده در همین مسیر به قول خودش پیشرفت، متوجه خامی‌ و ناپختگی او بشود و نهایتا مطمئن شود که او دارد قطعا اشتباه می‌کند.

برای همین دیدگاه است که اولین قسمت با افکت، برقی در چشم‌های نادر محسنیان انداخته بودند؟ یعنی مخاطب باید از اول تکلیفش را با دو جنبه بد و خوب داستان مشخص می‏کرد؟

اتفاقا اصلا قرار نبود چنین افکتی وجود داشته باشد. من هم مثل شما یک مرتبه موقع پخش در جریان این مسئله قرار گرفتم. حتی فکر می‌کنم خود آقای فخیم‌زاده هم از قبل از این مسئله خبر نداشتند. اصلا نمی‌دانم چه دلیلی برای این کار وجود داشته، خوشبختانه فقط هم همان شب اول بود و دیگر چنین اتفاقی تکرار نشد. فکر می‌کنم مخاطب بدون وجود این افکت هم متوجه ماهیت شخصیت او می‌شد. نمی‌دانم کمکی کرده یا نه!

خب کمک که کرده. ما به عنوان مخاطب از روز اول فهمیدیم محسنیان بدجنس است و عاطفه دارد گول می‌خورد!

قرار بود تا اواسط سریال، معلوم نشود که او بدجنس است اما خب به هر حال حتما فکرهایی کرده‌اند که تشخیص داده‌اند این اتفاق بیفتد.

معمولا نسبت به دخترهای شهرستانی که می‏خواهند از خانواده‏هایشان جدا شوند و در شهری مثل تهران دنبال پیشرفت باشند، یک جور موضعگیری وجود دارد. متاسفانه این طرز فکر وجود دارد که دختران شهرستانی در مسیر پیشرفت با خطرات زیادی مواجه می‏شوند و بعضا به فساد می‏افتند. بارها هم فیلم‌ها وسریال‌های مختلف، روی این طرز فکر صحه گذاشته‏اند. فکر نمی‌کنی این سریال، میزان این بدبینی‌ها را افزایش دهد؟

اتفاقا به نظرم بیان این مسائل خیلی هم خوب است. مخصوصا اینکه این کار به نسبت کارهایی که پیش از این باچنین مضامینی ساخته شده یک مقدار طبیعی‌تر به نظر می‏رسد و به خاطر شعاری نبودن، می‌تواند بیشتر باورپذیر باشد. واقعیت این است که چنین مسائلی در جامعه وجود دارد. شاید حالا 100 درصد نباشد اما وجود دارد.

انتخاب شهر شیراز برای محل زندگی عاطفه، دلیل خاصی دارد یا اتفاقی است؟

من زیاد در جریان این مسئله نیستم چون همانطور که گفتم خیلی دیر به گروه اضافه شدم. فقط می‌دانم که عاطفه باید از شهر دیگری به تهران می‌آمده. شاید شیراز را به این خاطر انتخاب کردند که خب مردم خیلی خون‌گرمی‌ دارد.

اما در خود شهر شیراز که تصویربرداری نداشتید!

نه! ولی در مورد انتخاب خانه ‏ها سعی کردیم بخش‌های خوش آب و هوایی را انتخاب کنیم که حال و هوای شیراز را تداعی کند. فقط آقای قریبیان و خود معظمی ‌برای گرفتن سکانس‌هایی مثل شاه چراغ و دروازه قرآن و ... یک سفر به شیراز داشتند.

محمود معظمی، معمولا در پروژه‏های مهدی فخیم‌زاده، به عنوان دستیار کارگردان حضور داشته حالا اما به صورت مستقل، خودش سریالی ساخته که اتفاقا مهدی فخیم‌زاده هم در آن بازی دارد. فخیم‌زاده در ساخت این سریال چقدر مشارکت داشت؟

واقعا حضور فخیم‌زاده مهم بود. مخصوصا اینکه بعضی وقت‌ها برای بالا رفتن سرعت کار و اینکه بتوانیم سریال را به رمضان برسانیم دو گروه می‌شدیم و یک گروه را فخیم‌زاده می‌گرفت. البته خیلی کم این اتفاق رخ داد و بیشتر کار را خود آقای معظمی ‌گرفت. در آن بخش‌ها بود که فخیم‌زاده کاملا نظر خودش را اعمال می‌کرد. اگرنه در سایر مواقع به عنوان مشاور سر صحنه حضور داشت و واقعا دست معظمی ‌را باز می‏گذاشت.

خودت چطور؟ در این سریال تجربه کار با دو بازیگر بزرگ را داشتی. فکر می‌کنی چقدر در بازی‌ات تاثیر داشت؟

100در صد بازیگر روبه‌رو خیلی در درآوردن نقش تاثیر دارد. مخصوصا برای من که حتی موقع انتخاب نقش، بیشتر از اینکه به کارگردان فکر کنم، برایم مهم است که چه کسی قرار است کنارم بازی کند. اول نقش و فیلمنامه مهم است بعد بازیگران.

«تکیه بر باد» اول قرار بود سریال مناسبتی رمضان سال گذشته باشد اما به خاطر یکسری اصلاحات، امکان پخشش فراهم نشد و با یک سال و یک ماه تاخیر روی آنتن رفت. در جریان هستی که این اصلاحات در چه مواردی بوده؟

راستش زیاد نمی‌دانم. اما الان که نگاه می‌کنم یک مقداری از سکانس‌های من حذف شده، اتفاقا جالبه یک بار شهرام عبدلی میهمان یکی از شبکه‏های تلویزیونی بود و دقیقا همان سکانس حذف شده، آنجا به عنوان بخشی از سریال پخش شد! خیلی حیفم آمد که به موقع خودش در سریال پخش نشد. واقعا نمی‌دانم چه مشکلی داشته.

این سریال، یک شب در میان از شبکه تهران پخش می‏شود و تو هم بازیگر نقش اصلی کار هستی. با اینکه تجربه سریال‌ها و فیلم‌های خوبی را داشتی اما تا به حال چنین فرصتی برای نشان دادن توانایی‏های خودت به عنوان یک بازیگر پیدا نکرده بودی. فکر می‌کنی شناخته شدنت در این سریال، چقدر روی زندگی بازیگری‏ات در آینده اثر می‌گذارد؟

راستش من همیشه کارهایم را خیلی سخت انتخاب کرده‌ام، معمولا سر هر کاری که به من پیشنهاد می‌شود نمی‏روم. از این به بعد هم همین رویه را ادامه می‏دهم، همان اوایل کارم هم وقتی یکی دو بار برای کارهایی که به نظرم زیاد ارزش نداشتند قرارداد بستم شب‌ها خوابم نمی‌برد.

با موفقیت «تکیه بر باد»، قطعا پیشنهادهای بیشتری در تلویزیون خواهی داشت. تصمیم داری به عنوان یک بازیگر تلویزیونی ادامه دهی یا سینما را ترجیح می‌دهی؟

بعد از «رسم عاشقی»، از سال 84، پیشنهادهای زیادی از کارگردان‌های خیلی خوب داشتم تا در سریال‌هایشان بازی کنم اماخودم تمایل چندانی برای تلویزیون نداشتم. کار خوب برایم مهم است. به نظر من مهم نیست که آدم فقط فعالیت داشته باشد. نمی‌دانم چرا الان سینما و تلویزیون به جایی رسیده که بازیگری که پرکار است لزوما باید مرتب در همه کارها حضور داشته باشد! من اگر می‌خواستم امسال شش، هفت تا فیلم در جشنواره فجر داشتم اما حتی اگر هیچ کاری هم به من پیشنهاد نشود هیچ وقت نمی‌روم چنین کارهایی را کار کنم. نقش اول بودن که مهم نیست. من خودم قبول دارم که دو تا کار بد در کارنامه‏ام دارم اما دیگر نمی‏خواهم آنها را تکرار کنم. این اواخر یک فیلم به اسم «من کجا خوابم برد‌ » را به کارگردانی جواد کاسه‌ساز بازی کردم. در آن نقش مقابل مهدی هاشمی‌ بودم. اتفاقا دو تا بازیگر بیشتر نداشت که من و آقای هاشمی ‌هرکدام در 6 نقش متفاوت بازی کردیم. به خاطر متفاوت بودنش خیلی کار خوبی شد. دوست دارم همیشه نقش‌های متفاوت داشته باشم.

اما همانطور که گفتی معمولا نقش دختر ساده و مظلوم که شاید زود گول می‏خورد به تو پیشنهاد می‌شود!

شاید چهره من طوری است که نقش آدم‌های مظلوم بیشتر بهش می‏آید تا اینکه مثلا منفی بازی کنم اما با این حال خوشحالم که نقش عاطفه، دارد یک وجه دیگری از بازیگری‌ام را نشان می‏دهد. نقش متفاوتی است. نقش عاطفه مقابل قریبیان زمین تا آسمان با وقتی مقابل فخیم‌زاده قرار می‏گیرد فرق می‌کند. با اینکه دختر سرکشی است اما هیچ‌وقت با پدرش بی‌ادبی نمی‌کند. حتی مقابل برادرش هم طور دیگری رفتار می‌کند. من سعی کردم با ریزبینی تمام این تفاوت‌ها را در بازی‌ام لحاظ کنم .فکر می‌کنم آنقدر اثرگذار بوده که الان مردم وقتی مرا در خیابان می‏بینند با جدیت می‏گویند آنقدر پدرت را اذیت نکن! تازه اینها در شرایطی اتفاق افتاده که به خاطر تبلیغات ضعیف، خیلی‌ها اصلا در جریان پخش این سریال نبوده‏اند.

یعنی فکر می‌کنید شبکه تهران، برای این سریال تبلیغات چندانی نکرده و خیلی‌ها از پخش آن مطلع نیستند؟

متاسفانه تبلیغات خیلی کمی‌ برای سریال شد. دقیقا فردای عید فطر که همه درگیر تعطیلات هستند بدون هیچ اطلاع قبلی، کار پخش شد. آن هم در شرایطی که یک هفته به خاطر اجلاس، تعداد زیادی از مخاطبان از تهران خارج شده بودند و سریال هم فقط از سیمای استان تهران پخش می‏شد. بنابراین بسیاری از مخاطبان اصلا نتوانسته بودند چند قسمت اول کار را ببینند چون اولا اطلاعی از آن نداشتند و بعد هم دسترسی به تماشای آن برایشان مقدور نبود. همین الان هم بیشتر با تبلیغات دهان به دهان خیلی‏ها متوجه پخش این سریال شده‏اند و آن را دنبال می‌کنند. فکر می‌کنم واقعا حیف است که چنین زمانی برای پخش آن اختصاص داده شده. البته با این حال از مدیر جدید شبکه تهران واقعا ممنونم که اجازه داد این سریال پخش شود. من خودم کاملا از پخش این سریال دیگر نا‌امید بودم. فکر می‏کردم هیچ وقت دیگر پخش نشود. با این حال خوشبختانه خود سریال آنطور که شنیده‏ام طوری هست که هرکس یک قسمتش را ببیند ترغیب شود آن را ادامه دهد